Το ιστορικό "τετράγωνο" των κτηρίων της Αγίου Νικολάου στην Πάτρα

Η Αγίου Νικολάου αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αλλά και συγχρόνως γνωστές οδούς στη πόλη της Πάτρας.

Αν κάποιος πραγματοποιήσει μία βόλτα σε αυτή έχει την ευκαιρία να διακρίνει ένα μεγάλο πλήθος νεοκλασικών τα οποία διατηρούνται ακόμα σε αρκετά καλή για την εποχή κατάσταση.

Επί της Αγίου Νικολάου και Μαιζώνος τέσσερα κτίρια σηματοδοτούν την πιο γνωστή διασταύρωση της πόλης και προσδίδουν με την αισθητική τους και το διαφορετικό αρχιτεκτονικό ύφος μια κοσμοπολίτικη αίσθηση, ενδεικτικό των πολλών τάσεων και ρευμάτων που εφαρμόστηκαν, με γνώμονα τις ανάγκες αλλά και μικροκλίματα του τοπίου.

ΤΑ ΚΤΗΡΙΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Η οικία Περιβολαρόπουλου, πιθανολογείται ότι σχεδιάστηκε από τον Τσίλερ και κτίστηκε το 1900.

Bρίσκεται στην συμβολή των οδών Μαιζώνος και Αγίου Νικολάου.

Είναι διώροφο κτίριο νεοκλασικού ύφους χτισμένο στο τέλος του 19ου αιώνα, με ισόγεια στοά στο πεζοδρόμιο της οδού Αγίου Νικολάου, η οποία στηρίζεται σε μαρμάρινους ιωνικού ρυθμού κίονες και φέρει ζωγραφική διακόσμηση στην οροφή της.

Έχει εντυπωσιακή είσοδο με μαρμάρινο κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον όροφο ο οποίος διατηρεί την ζωγραφική διακόσμηση των οροφών του, τυπικό δείγμα των νεοκλασικών μεγάρων της εποχής του.

Ακριβώς απέναντι το ιδιαίτερου σχεδιασμού εμπορικό κτίριο «MENAGERE» του 1887.

πηγή φωτογραφίας: panoramio.com

Διαγωνίως η οικία Τζίνη ( 1832), με σύνθετα νεοκλασικά και ηπειρώτικα στοιχεία -ιδανικά ενσωματωμένα στην κατασκευή.

Η οικογένεια Τζίνη είναι Ηπειρώτικης καταγωγής και συγκεκριμένα προέρχεται από το Κομπότι Άρτας. Γενάρχης του πατρινού κλάδου ήταν ο Θεόδωρος Τζίνης, ο οποίος εγκαταστάθηκε στην Πάτρα το 1828 και ανέπτυξε πλούσια εμπορική δραστηριότητα αποκτώντας τεράστια κινητή & ακίνητη περιουσία. Δημιούργησε δικό του εμπορικό οίκο, ο οποίος ασχολιόταν με το εμπόριο σταφίδας καθώς και με τραπεζικοοικονομικές συναλλαγές.

Η οικογένεια Τζίνη, και κυρίως ο Γεώργιος, απέκτησε τεράστιες εκτάσεις στο Βορειοδυτικό μέρος της Πάτρας, στην περιοχή του πυροσβεστείου, όπου μέχρι και σήμερα η συνοικία ονομάζεται Τζίνη.

Η πατρική οικία της οικογένειας Τζίνη βρίσκεται επί των οδών Μαιζώνος & Αγίου Νικολάου, η οποία διατηρείται σε άριστη κατάσταση. Το σπίτι ίσως είναι το παλαιότερο κτίριο της Πάτρας, κατασκευάστηκε το 1832 και παραπέμπει μορφολογικά σε ηπειρώτικα σπίτια.

Στην ιδιοκτησία της οικογένειας βρίσκονται και άλλα παλαιά οικήματα όπως το μέγαρο Γαλανόπουλου κ.α. Ο τάφος της οικογένειας βρίσκεται στο Α΄ νεκροταφείο Πατρών.

Η οικία Τζίνη αμετράται με το απέναντι στιβαρό και επιβλητικό εμπορικό κτίριο του Θεόδωρου Κρεμμύδη (1840-50;).

Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αγίου Νικολάου και Μαιζώνος και είναι μοναδικό δείγμα πρώιμου αστικού μεγάρου της μεταεπαναστατικής περιόδου. Είναι τριώροφο κτίριο με στοά με τοξωτά ανοίγματα στο ισόγειο, που στηρίζεται σε πέτρινες τετράγωνες κολώνες.

Στα προηγούμενα χρόνια τα περισσότερα τα νεοκλασικά όπου στεγάζονται εκεί αποτελούσαν σημαντικές αγορές καθώς μέσα από αυτές οι έμποροι είχαν την ευκαιρία να εξάγουν και να εισάγουν πράγματα τα οποία ικανοποιούσαν σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες των πολιτών.

Τα νεοκλασικά της συγκεκριμένης οδού ξεκίνησαν να χτίζονται στα μέσα του 19ου και η ολοκλήρωση της επήλθε στις αρχές του αρχές του 20ου αιώνα, περίοδος σημαντικών αλλαγών στον ελλαδικό χώρο καθώς γίνονταν κινήσεις εκσυγχρονισμού των πόλεων.

Όμως παρόλη τη μεγάλη επίδραση που δέχτηκε η Πάτρα από το βυζάντιο, η βυζαντινή παράδοση όπως και η λαϊκή, δεν κρίνονται άξιες να εκφράσουν την αρχιτεκτονική κτηρίων που στεγάζονται στην οδό Αγίου Νικολάου.

Οι κατασκευές των αγορών-νεοκλασικών επηρεάστηκαν έντονα από τα ρωμαϊκά στοιχεία ,τους ρυθμούς καθώς και τα νεότερα νεοκλασικά που έφεραν οι πλούσιοι της εποχής. Άλλα νεοκλασικά κτίρια που βρίσκονται εκεί την παλιά εποχή ήταν σπίτια πλουσίων ανθρώπων, οι οποίοι κατείχαν μια υψηλή κοινωνική θέση και είχαν ένα μεγάλο ποσοστό της εξουσίας.

Ωστόσο αυτό άλλαξε με τη πάροδο των χρόνων και πολλά από αυτά τα κτίρια βρέθηκαν παραμελημένα, ετοιμόρροπα και χωρίς κανένα ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού.

Άλλα από αυτά μετατράπηκαν σε καφετέριες χάνοντας την ιστορική τους αξία, άλλα γκρεμίστηκαν και στη θέση τους κτίστηκαν ξενοδοχεία ή ακόμα και επιχειρήσεις που αφορούν τη περιποίηση του ανθρώπινου σώματος και μη σχετίζοντας τη πολιτιστική βαρύτητα που είχαν αυτά.

Ωστόσο μπορεί η Αγίου Νικολάου να διαθέτει αυτά τα διασκορπισμένα στο σύγχρονο, απρόσωπο πολεοδομικό ιστό καλαίσθητα νεοκλασικά και ιστορικά οικοδομήματα που την ομορφαίνουν ,όμως χωρίς τη κατάλληλη προσοχή και το κατάλληλο τρόπο διάτρησης τους πολύ σύντομα θα σβήσουν.

Για αυτό και οι άνθρωποι θα πρέπει να αξιοποιήσουν τα νεοκλασικά για να ικανοποιήσουν ακόμα και τις ανάγκες της πόλης και κατά συνέπεια να διατηρήσουν τη πολιτιστική τους κληρονομιά αλλά και τη παράδοση της πόλης σε αυτά.

*Ορισμένα στοιχεία του κειμένου περιλαμβάνονται στο 11lyk-patras.ach.sch.gr