Αρίστος Σταθόπουλος: Το Πατρινό Καρναβάλι ως μοχλός της τουριστικής ανάπτυξης

Για το Πατρινό Καρναβάλι και την τουριστική ανάπτυξη μίλησε στο Travel West Forum o Αρίστος Σταθόπουλος, Πρόεδρος της Καρναβαλικής Ακαδημίας Πατρών.

Όπως ανέφερε κατά την ομιλία του ο κ. Σταθόπουλος, "τέτοιες μέρες, άνοιξη προς καλοκαίρι του 2004, λίγα εκατοντάδες μέτρα από δω, στη Βέσο Μάρε υπήρχε μια ημερίδα του δήμου Πατρέων με θέμα "Πάτρα, Ολυμπιακή πόλη-τρόποι προβολής στο Καρναβάλι". Έτυχε να είμαι στην ημερίδα όπου υπήρξε ένας συμπολίτης, ο οποίος δούλευε πάρα πολλά χρόνια στην Αθήνα σε πολυεθνικές εταιρείες επικοινωνίας και μέσα ενημέρωσης.

Άρτι αφιχθείς λοιπόν από την Αθήνα πήρε τον λόγο και πρότεινε να χρησιμοποιήσει η πόλη το λεγόμενο ακτιβιστικό σκηνικό. Για παράδειγμα σε έναν από τους αγώνες οι οποίοι θα γίνονταν στο Παμπελοποννησιακό στάδιο κατά τη διάρκεια του ημιχρόνου να υπήρχε η συμμετοχή καρναβαλιστών που θα ήταν ντυμένοι ποδοσφαιριστές ή  οτιδήποτε με σκοπό να είχαμε μια δωρεάν προβολή ως Πατρινό Καρναβάλι σε όλα τα μέσα του πλανήτη. Παράλληλα, είχε ήδη καταθέσει και μία πρόταση, η οποία έχει να κάνει με τη βασίλισσα του Καρναβαλιού, όπου και τότε είχε εξασφαλίσει και τη χρηματοδότηση και για το τηλεοπτικό μέσο και για το μέσο της επικοινωνίας γιατί ζήτησε να γίνει μια τηλεοπτική εκπομπή- reality, η οποία θα έβγαζε ουσιαστικά τη βασίλισσα του πατρινού καρναβαλιού μέσω ψηφοφορίας.

Δεν υπήρχαν τότε social media. Είχε προτείνει και κάποιες παρελάσεις  εκτός από αυτές που έχουμε που θα είχαν να κάνουν μόνο με αυτούς οι οποίοι παράγουν και έχουν ένα αποτέλεσμα στην παρέλαση, δηλαδή τα βραβευμένα πληρώματα, με συγκεκριμένο χώρο, με κερκίδες,  με εισιτήριο  πιθανόν, με παροχές ( όπου κάθεσαι να δεις την παρέλαση να μπορείς να κάνεις καλά πράγματα μαζί, να πιείς ένα ποτό, να πάρεις ένα φαγητό).

Αν είχε συμβεί κάτι από όλα αυτά εδώ και 20 χρόνια, πού θα βρισκόταν σήμερα το πατρινό καρναβάλι; Έχουν γίνει από τότε δεκάδες συζητήσεις, ημερίδες, συνέδρια από φορείς από το δήμο, μεμονωμένα. Έχουν ακουστεί εκατοντάδες τοποθετήσεις και χιλιάδες ιδέες. Και μετά από πέντε δημοτικές θητείες και εναλλαγή αρκετών προσώπων στο τιμόνι του καρναβαλικού οργανισμού, θα σας πω με απόλυτη βεβαιότητα ότι καμία από όλες αυτές τις ιδέες δεν έχει υλοποιηθεί. Καμία, ούτε αυτές που είπε ο συμπολίτης μας πριν από 20 χρόνια ακριβώς, ούτε αυτές που κατά καιρούς έχουμε πει εμείς και διάφοροι από εδώ που είναι στην οποιαδήποτε ημερίδα βρεθήκαμε. Το χειρότερο από όλα όμως είναι το εξής. Ότι το Πατρινό Καρναβάλι σήμερα,  το 2024 ως δομή και σχεδιασμός παραμένει ακριβώς ίδιο και απαράλλακτο, όπως το διαμόρφωσαν κάποιοι τη δεκαετία του 1980.

Και δυστυχώς ενδεχομένως να έχουμε κάνει και 1, 2, 3 πισωγυρίσματα εμείς γιατί στην παρέλαση δεν υπάρχουν κόνσεπτ αρκετά δεν υπάρχουν χορογραφίες, δεν υπάρχουν στοιχήσεις, δεν βλέπουμε ένα θέαμα αντίστοιχο με τότε. Όλο αυτό λοιπόν κανένας οργανισμός δεν το πρόσεξε, κανένας οργανισμός που δεν στελεχώθηκε ποτέ από έναν τεχνοκράτη, δεν το πήγε τελείως διαφορετικά για να μιλάμε τώρα για τουρισμό με καρναβάλι, και το χειρότερο όλων είναι ότι και το κακό δικό μας μοντέλο το αντιγράφουν και πάρα πολλές πόλεις της Ελλάδος. Το πρόβλημα λοιπόν είναι αυτή τη στιγμή,  όχι ότι δεν έχουμε ιδέες. Η παραγωγή ιδεών υπήρξε και θα υπάρχει. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει μηχανισμός αξιολόγησης και διεκπεραίωσή τους, δηλαδή οι ιδέες που έρχεται και κατατίθενται παραμένουν σε συρτάρια, σε βιβλιοθήκες, σε κλασέρ ή πλέον στα ipad.

Για πολλούς το Καρναβάλι είναι ένα ιερό τέρας. Και εννοώ για πολλούς πολιτικούς γιατί το ιερό τέρας αυτό δεν τολμάνε να το αγγίξουν και να δούνε τι έχει γίνει τελικά και τι πρέπει να κάνουμε. Πρέπει να το αγγίξουν. Η Ακαδημία, δημιουργήθηκε και για να σπάσει και αυτό ακριβώς το φαύλο κύκλο. Αν οι δημοτικές αρχές για παράδειγμα τρέμουν να αγγίξουμε καρναβάλι, ο μόνος που μπορεί να το κάνει είναι το ίδιο το Καρναβάλι, και  το Καρναβάλι είμαστε εμείς.
Η Ακαδημία είναι το επίσημο θεσμικό όργανο ημών των ιδίων, δηλαδή εμείς οι αρχηγοί και εκπρόσωποι των πληρωμάτων,  68 πληρώματα αυτή τη στιγμή απαριθμούμε και εκπροσωπούμε περίπου σχεδόν 15.000 κόσμου τις 2- 3 πρώτες ώρες της παρέλασης της Κυριακής».

Όπως εξήγησε ο κ. Σταθόπουλος, «η Ακαδημία έχει ως σκοπό και  να διαφυλάξει, να αναδείξει και να αναπτύξει το Πατρινό Καρναβάλι. Δεν έχει έρθει για να υποκαταστήσει τον δήμο και οποιονδήποτε άλλο φορέα, ούτε έχει να κάνει καμία αντιπολίτευση ούτε μπίζνα, ούτε να αναδείξει νέους παίκτες σε ένα τοπικό σκηνικό. Έχει έρθει για αυτό ακριβώς το λόγο με θέσεις συγκεκριμένες, τεκμηριωμένες,  με προτάσεις, ενδεχομένως και κάποιες από αυτές είναι κοστολογημένες άμεσα υλοποιήσιμες, με έτοιμους φακέλους για να πάει το πράγμα παρακάτω. Πάμε λοιπόν τώρα στο ερώτημα της ημέρας που και αυτό είναι και το ζητούμενο. Αν μπορεί το Πατρινό Καρναβάλι να αποτελέσει μοχλό τουριστικής ανάπτυξης στη Δυτική Ελλάδα;

Δεν νομίζω ότι μπορούμε να ορίσουμε το Καρναβάλι και δεν νομίζω ότι μπορεί να το βάλουμε σε πλαίσιο. Το καρναβάλι είναι ένα απολύτως ιδιωτικό γεγονός και αυτοτελές. Ο δήμος είναι εκ του παραλλήλου για να το στηρίζει με υποδομές, ήχο, φως, τελετές κάτι που έχει να κάνει με τις δυνατότητες που έχει και τους κανόνες που βάζει ο ίδιος ο δήμος. Το ζητούμενο είναι ότι εμείς θα πρέπει να ελέγξουμε και να μπούμε σε μια διαδικασία αν το καρναβάλι είναι τουριστικό προϊόν και αν με ρωτάτε εμένα το Καρναβάλι είναι τουριστικό προϊόν και εκεί θα πρέπει να στοχεύσουμε. Ο Άλκης  Στέας σε κάποιες απίστευτες μεταδόσεις που έκανε, είπε κάποια στιγμή ότι «το Καρναβάλι χρειάζεται προσοχή, θέλει προσοχή. Τώρα κινδυνεύει να καταρρεύσει από το ίδιο του το μέγεθος». Αυτό ακριβώς αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή. Τις συνέπειες Της άναρχης γιγάντωσης που έγινε χωρίς σχεδιασμό.

Άρα λοιπόν, το πιο σημαντικό για να μιλάμε για ένα τουριστικό προϊόν, το οποίο ουσιαστικά θα φέρει ανάπτυξη και τουρισμό στην πόλη, είναι ο σχεδιασμός. Γιατί ας μην κοροϊδευόμαστε. Είναι κοινό μυστικό ότι ο βασιλιάς Καρνάβαλος πλέον δεν είναι απλά γυμνός. Κυκλοφορεί σαν ζόμπι τα τελευταία χρόνια, έχουμε φτάσει σε ένα επίπεδο πολλοί από μας, ο ένας με τον άλλον. να λέμε ότι το Καρναβάλι τον έχει κάνει τον κύκλο της ζωής τους σε εισαγωγικά. Πρέπει να μπούμε σε μια διαδικασία τελείως διαφορετική με άλλη προσέγγιση, με άλλους στόχους, με οργανόγραμμα, με σχεδιασμό, αποφασισμένοι να δουλέψουμε και πρώτα από όλα πρέπει εμείς οι ίδιοι να αναπτύξουμε έναν τεράστιο καθρέφτη απέναντί μας.

Εμείς οι ίδιοι που είμαστε στο δρόμο και παράγουμε το πρώτο τρίωρο θεάματος του πατρινού καρναβαλιού και να δούμε τι γίνεται για να καταδείξουμε στην πόλη ποιο είναι το καρναβάλι σήμερα, σε ποια σημερινή κατάσταση είναι και πώς το θέλουμε αύριο-μεθαύριο;

Αν λοιπόν θεωρήσουμε ότι μπορούμε να έχουμε τουρισμό, αν λοιπόν θεωρήσουμε ότι το Καρναβάλι μπορεί να φέρει υπεραξία τουριστική στην περιοχή θα πρέπει να γίνει  έρευνα, η επιστημονική έρευνα για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τα προσωπικά χαρακτηριστικά αυτών που έρχονται την περίοδο του Καρναβαλιού (τι προσφέρουν, τι αφήνουν, γιατί γίνεται, πώς γίνεται, πόσες μέρες, πόσες ώρες,  με τι ήρθαν, γιατί θέλουν να έρθουν, με τι αποτέλεσμα).

Αν  συλλέξουμε όλα αυτά και τα καταγράψουμε και έχουμε μια επιστημονική, ουσιαστική μεστή αποτύπωση του τι έχουμε σήμερα, μόνο έτσι μπορούμε να πάμε στην επόμενη μέρα και να πούμε ότι έχουμε ένα ετήσιο βαρόμετρο του Πατρινού Καρναβαλιού στα χέρια μας και πάμε να αναδείξουμε αυτά τα οποία πρέπει και να αφήσουμε αυτά που πονάνε και αφήνουν πίσω το Πατρινό Καρναβάλι και την ανάπτυξη τουριστική σε δεύτερο χρόνο. Έγινε απολύτως σαφές τους κύκλους ακαδημίας ότι το Πατρικό Καρναβάλι, αν θέλουμε να το παραδώσουμε στα παιδιά μας καλύτερο, θα πρέπει να μην τον παραδώσουμε ως ζόμπι. Θα πρέπει να αλλάξει τοποθέτηση και κοινό,  αυτό είναι δεδομένο. Εμείς δουλεύουμε αρκετά σε αυτό.

Οι έρευνες θα είναι τα εργαλεία. Που θα μας βοηθήσουν για να το κάνουμε πιο εύστοχα και πιο γρήγορα και αυτό θα έχει και αποτέλεσμα. Σκοπός δεν είναι να σου πω εδώ τι θα μπορούσαμε να κάνουμε την περίοδο του Καρναβαλιού προκειμένου να αυξήσουμε την τουριστική μας επισκεψιμότητα; Υπάρχουν πράγματα, ας πούμε, πολύ απλά ότι δεν θεσμοθετήσαμε ποτέ την ημέρα έναρξης. Έχουμε ένα τεράστιο πράγμα που κάνουμε υποτίθεται στις 17 Ιανουαρίου και δεν έχουμε καταφέρει ποτέ εκείνη την ημέρα να έχει όλη η πόλη γιορτή. Αυτή η μέρα θα πρέπει να είναι γιορτή για την πόλη που θα προσελκύει κόσμο από όλη τη δυτική περιφέρεια και έξω από τη δυτική περιφέρεια. Σκεφτείτε να ανοίγουν τα μαγαζιά στις 12 και να κλείνουν στις 8. Τη Μ. Παρασκευή δεν δουλεύει κανείς μέχρι τις 12, πηγαίνει στον Επιτάφιο, στην αποκαθήλωση και έρχεται μετά τις 12 να ανοίξουν τα μαγαζιά τους. Σκεφτείτε λοιπόν την έναρξη να λειτουργήσει σε αυτό το πλαίσιο, να είναι όλη η αγορά ανοιχτή από τις 12 έως τις 8 και στον Πύργο, στο Αγρίνιο, στο Μεσολόγγι, στο Αίγιο, σε όλες τις όμορες πόλεις, να έχεις όταν κλείσεις το Σάββατο το μαγαζί σου τη δυνατότητα να έρθεις σε μια διπλανή πόλη με μια ώρα δρόμο το πολύ να ζήσεις μια γιορτή φαντασμαγορική δημιουργώντας πράγματα και δράσεις για να έχουν να κάνουν όλοι.

Θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ομάδες που θα μπορούσαν να φιλοξενούν και να δημιουργούν την υπεραξία ενός vip επισκέπτη.

Θα πρέπει ουσιαστικά εμείς να δουλέψουμε ερευνώντας το τι θέλουμε και τι μας λείπει για να κάνουμε και που έχουμε αφήσει το πράγμα από το 85 που άλλαξε μέχρι και σήμερα. Το πρόβλημα δεν είναι η παραγωγή ιδεών, είναι ο μηχανισμός συλλογής αξιολόγησης και εκτέλεσης,  συντεταγμένα, με σαφές επιχειρησιακό πλάνο. Η Ακαδημία δημιουργηθεί ακριβώς και για αυτό το λόγο και για άλλους, αλλά είναι πολύ σημαντικός αυτός ο λόγος για αυτό και το αναφέρουμε. Για να ωριμάσουν όλα τα παραπάνω, ώστε πολύ σύντομα να είμαστε σε συνεργασία με όλους τους φορείς και αν χρειαστεί για να τα κάνουμε πράξη. Ναι μπορεί όντως να συνεισφέρει  στην τουριστική ανάπτυξη το καρναβάλι, αρκεί να δουλέψει σκληρά και πιστέψτε με εμείς οι ίδιοι το κάνουμε εδώ και πάρα μα πάρα πολλά χρόνια».